- AZOTI - ( KIMI )

Azoti është element kryesor në përbërjen i ajrit. Në përbërjen e trupit të njeriut, azoti merrë pjesë me 3% dhe është kryesisht si element kryesor i ndërtimeit të muskujve.



Zbulimi
Lidhjet e Azotit [Nitrogjenit] sikurse salpeter ishin të njohura edhe ne kohen e lashtë. Kimistët e njihnin acidin e salpetërit si "aqua fortis". Perbërja e acidit të salpetërit dhe acidit të kripës ishte e njohur nën emrin "aqua regia", uji i mbretit, sepse ishte ne gjendje për ta shkrirë edhe arin. Zbulimi i vetë elementit kthehet në kohën e Daniel Rutherfordit në 1772. Ai e quante "noxious air", ajër dëmtues, sepse zjarri ndalej në të. Edhe p.sh. emërimi i Nitrogjenit ne gjuhë Holandeze tregon te fakti se nëse një gjallesë do të gjindet ne të njejtën hapësirë/vënd ku ka vetëm Nitrogjen, do të vdiste. Rreth kësaj kohe edhe Carl Wilhelm Scheele, Henry Cavendish en Joseph Priestley studijonin Nitrogjenin nën emrin "ajër i djegur" dhe "ajër i deflogistizuar".

Emri Latin i Nitrogjenit është nitrogenium, Grekët e quajnë nitron kurse fjala Egjiptiane është ntr, qe do të thotë zot. Shqip quhet pra Azot.

Në ajr gjendet i lirë, në formë molekulash dyatomëshe.Azoti në ajër gjendet në sasi 78,1% të pjesmarrjes vëllimore.

-Bimët, për t'u zhvilluar normalisht, duhet të shfrytëzojn disa elemente të domosdoshme. Prej tyre më të rëndesishme jan;azoti,fosfori dhe kaliumi. -Në munges të ndonjërit prej tyre, bimët nuk mund të zhvillohen normalisht. -Azoti,në temperatur dhome është gaz pa ngjyr,pa erë dhe pa shije. -Ai nuk është helmues, ai nuk digjet as nuk e ndihmon djegjen. -

-Azoti është përbërës i shum komponimeve të cilat luajn rol të rëndësishëm në zhvillimin e jetes,ai është përbërës edhe i shum konponimeve tjera, siq jan;oksidet e azotit,amoniaku,acidi nitrik,plehërat azotike dhe i shum konponimeve organike. -azoti përdoret për ruajtjen dhe konservimin e produkteve ushqimore.